Zwróć uwagę na sześć rodzajów zanieczyszczeń płynu hydraulicznego

Zanieczyszczenie układu hydraulicznego jest problemem, który dotyczy wszystkich urządzeń hydraulicznych. W tym artykule dokładnie przyjrzymy się sześciu najczęściej spotykanym rodzajom zanieczyszczeń płynu hydraulicznego: wewnętrzne, wytwarzane, chemiczne, wodą, powietrzem i ciałami obcymi (tzn. pyłem i kropelkami). W jaki sposób zanieczyszczenia przedostają się do układu? Jak działają, gdy już się tam znajdą? Co zrobić, aby uniknąć szkód lub je ograniczyć?

Rodzaje zanieczyszczeń płynu hydraulicznego: 

1. Zanieczyszczenie wewnętrzne

To najtrudniejszy do uniknięcia rodzaj zanieczyszczenia oleju hydraulicznego. Pomimo starań większości producentów OEM we wszystkich nowych urządzeniach znajdują się zanieczyszczenia wewnętrzne. Komponenty, np. końcowe silniki napędowe lub pompy, zanieczyszczone są resztkami pochodzącymi z procesu produkcyjnego. Urządzenia zbudowane z tych elementów zwiększają ogólne zanieczyszczenie w wyniku montażu. Bez względu na intensywność kontroli środowiska produkcyjnego, nie da się uniknąć przedostania się poniższych elementów do produktu końcowego:

2. Zanieczyszczenia wytwarzane

Podczas pracy poszczególne elementy ruchome powodują wzajemne zużywanie, prowadząc do odrywania się bardzo drobnych cząstek metalu z różnych powierzchni i połączeń. Jest to szczególnie problematyczne w przypadku niewystarczającego smarowania, niewłaściwego doboru płynu lub wycieku. Problem ten często pojawia się w początkowej fazie docierania urządzenia: przy uruchamianiu całkowicie nowego systemu albo przy ponownym uruchamianiu używanego systemu z nowymi komponentami. Ścieranie prowadzi do wytwarzanego zanieczyszczania oleju hydraulicznego.

Wytwarzane zanieczyszczenia płynu hydraulicznego nie zawsze wiążą się z cząstkami i fragmentami metalu: cząstki zniszczonych gumowych lub polimerowych uszczelek również z czasem się od nich odrywają. Od czasu do czasu odrywa się większa cząstka – na przykład odłamek z metalowej krawędzi lub odprysk, który powoduje pękanie kół zębatych.

Wytwarzane zanieczyszczenia hydrauliczne powstają podczas pracy urządzeń i mogą negatywnie wpływać na wydajność działania elementów hydraulicznych. Co gorsza: niewielkie, miejscowe zanieczyszczenia wytwarzane mogą mieć pośredni wpływ na działanie maszyny, rozprzestrzeniając się po całym układzie i powodując dodatkowe zużycie.

Nie ma sposobu na uniknięcie wytwarzanego zanieczyszczenia oleju hydraulicznego, które powstaje w każdym pracującym urządzeniu, przy czym stosowanie odpowiednich filtrów i ich regularna wymiana pozwalają ograniczyć potencjalne szkody.

3. Zanieczyszczenie powietrzem

Pienienie wynika zazwyczaj z zanieczyszczenia oleju hydraulicznego powietrzem. Obecność powietrza w oleju hydraulicznym wpływa na jego ściśliwość. W zależności od stopnia zanieczyszczenia może mieć ono wpływ na wydajność maszyny: wydłużać czas cyklu lub zmniejszać moment obrotowy ostatniego przełożenia.

Aby zminimalizować zanieczyszczenie oleju hydraulicznego powietrzem, należy chronić układ hydrauliczny przed wpływem czynników atmosferycznych. System powinien być szczelnie zamknięty, z wyjątkiem obowiązkowych przeglądów i konserwacji. Pojemniki z olejem powinny być zawsze zakręcone podczas przechowywania – należy upewnić się, że olej jest hermetycznie zamknięty i przechowywany w miejscu, w którym nie grozi mu uszkodzenie ani przebicie pojemnika.

4. Zanieczyszczenie wodą

Woda jest wszechobecna w naszym świecie, a wilgotność powietrza może być istotnym źródłem zanieczyszczeń płynu hydraulicznego. Wilgotność powietrza zależy od lokalizacji i pory roku, dlatego warto śledzić zmiany warunków środowiskowych wokół urządzeń hydraulicznych. Mętna barwa oleju hydraulicznego to wyraźny wskaźnik zanieczyszczenia wodą.

Podobnie jak w przypadku zanieczyszczenia powietrzem, zanieczyszczenie oleju hydraulicznego wodą wpływa na jego ściśliwość i wydajność. Zanieczyszczenie oleju hydraulicznego wodą zmniejsza również jego smarowność i może prowadzić do powstawania szlamu w układzie. Największe obawy budzi jednak fakt, że zanieczyszczenie wodą może prowadzić do nieodwracalnych procesów utleniania i korozji. Zmęczenie powierzchni i kawitacja powierzchni metalowych mogą wymagać kosztownych i czasochłonnych napraw i wymian, w zależności od lokalizacji i stopnia uszkodzenia.

Niektórzy decydują się na usuwanie wody z płynów hydraulicznych przez filtrację, jednak najskuteczniejszym sposobem radzenia sobie z problemem zanieczyszczenia wilgocią jest zapobieganie jego powstawaniu. Nieosłonięty płyn hydrauliczny absorbuje wilgoć z powietrza, dlatego układ powinien być zawsze zamknięty. Aby uniknąć zanieczyszczenia wodą, należy upewnić się, że olej hydrauliczny jest szczelnie osłonięty.

Aby zapobiec zanieczyszczeniom z powietrza – w szczególności wilgoci – należy stosować odpowietrzniki T.R.A.P. (Thermally Reactive Advanced Protection) firmy Donaldson. Technologia T.R.A.P. usuwa wilgoć z powietrza wlotowego i odprowadza ją z powrotem do atmosfery. Ponadto pozwala medium zregenerować zdolność do zatrzymywania wody, dzięki czemu jego żywotność jest od 3 do 4 razy większa niż w przypadku konwencjonalnych odpowietrzników.

5. Zanieczyszczenia chemiczne

Płyn hydrauliczny to substancja chemiczna, która z czasem ulega naturalnej degradacji. Proces ten przebiega szybciej, gdy płyn jest narażony na nadmierne ciśnienie lub ciepło. Degradacja chemiczna to drugie najczęściej spotykane źródło zanieczyszczeń płynu hydraulicznego, które tutaj omówimy. Gdy płyn hydrauliczny rozpada się na inne składniki chemiczne, drugorzędne substancje chemiczne mogą mieć wpływ na układ hydrauliczny.

Należy zwrócić uwagę na wskazówki producenta z informacjami o przewidywanym okresie użytkowania danego oleju hydraulicznego. Podczas uruchamiania nowego układu lub wykonywania rutynowej wymiany płynu, należy zanotować datę kolejnej wymiany. Przyjęcie programu analizy oleju hydraulicznego może przynieść dodatkowe korzyści dla urządzenia. Raport z analizy oleju podsumowuje stan oleju i pozwala zidentyfikować wszelkie problemy wynikające z zanieczyszczeń chemicznych lub innych zanieczyszczeń. Aby zminimalizować zanieczyszczenie układu hydraulicznego, należy zamówić odpowiedni olej i zaplanować konserwację.

Należy również unikać mieszania się płynów hydraulicznych. Mimo że podstawowe rodzaje płynów nie różnią się między sobą, każdy producent stosuje własną mieszankę dodatków w celu zwiększenia wydajności i trwałości płynu. Jeżeli dodatki z różnych płynów nie są ze sobą kompatybilne, może to spowodować nieprzewidziane reakcje chemiczne prowadzące do zanieczyszczenia.

6. Zanieczyszczenie ciałami obcymi

Zanieczyszczenie ciałami obcymi wynika z przedostania się cząstek z zewnątrz do układu hydraulicznego. Innymi słowy: brud! Źródła zanieczyszczenia zależą od miejsca pracy maszyny, jednak zazwyczaj są to kurz, piasek i błoto.

Układ jest szczególnie narażony na takie zanieczyszczenia podczas otwarcia w celu przeprowadzenia czynności serwisowych i konserwacyjnych. Ciała obce mogą również przedostawać się w wyniku wycieku. Nieszczelności nie wolno ignorować – problemem nie jest jedynie wydostające się medium, ale również substancje, które dostają się do środka. Naprawy lub konserwację układu hydraulicznego należy przeprowadzać w jak najczystszym środowisku. Przed otwarciem maszyny należy ją dokładnie wyczyścić, aby zminimalizować ilość drobnych cząstek, które mogłyby dostać się do układu. Po zakończonej pracy, a przed ponownym uruchomieniem warto zastanowić się nad przepłukaniem układu lub przepłukaniem oleju hydraulicznego za pomocą filtracji pozaukładowej. Wózki filtracyjne, panele filtracyjne i urządzenia Filter Buddy™ firmy Donaldson umożliwiają wygodne filtrowanie i płukanie w trybie pozaukładowym i mogą być używane w urządzeniach przemysłowych i mobilnych.

Wnioski

Wszystkie rodzaje zanieczyszczeń płynu hydraulicznego stanowią zagrożenie dla dobrej kondycji urządzeń. Zanieczyszczenie układu hydraulicznego zmniejsza jego wydajność, wydłuża czas cyklu, prowadzi do uszkodzeń i potencjalnych awarii układu. Naprawy mogą być kosztowne i nie zawsze istnieje możliwość ich wykonania. Aby uniknąć problemów z zanieczyszczeniami, przed uruchomieniem należy przepłukać nowe lub naprawione urządzenia, sprawdzić i wymienić filtry zgodnie z wytycznymi producenta, zminimalizować zanieczyszczenia i zmaksymalizować korzyści!